Πτερόρροια

 Το πτέρωµα προστατεύει τα πτηνά από το ψύχος και το νερό και φυσικά τα βοηθά στην

πτήση τους. Το βάρος των φτερών αποτελεί το 1/10 του συνολικού βάρους του κάθε πτηνού

και ο αριθµός αυτών ποικίλει ανάλογα µε το κάθε είδος (πχ. το colibri έχει 900, ενώ τα

καναρίνια 1500).
Είναι λοιπόν σηµαντικό για κάθε πτηνό να διατηρεί το πτέρωµα σε άριστη

κατάσταση, ενώ οποιαδήποτε διαταραχή στην υγεία συνδέεται άµεσα ή έµµεσα µε το

πτέρωµα. Η φροντίδα του πτερώµατος είναι καθηµερινή, ειδικά στα ψιττακοειδή και

ειδικότερα µετά από το µπάνιο, όπου το πτηνό ραµφίζει το πτέρωµα αερίζοντάς το, µε σκοπό

την αποµάκρυνση της κερατίνης που συσσωρεύεται στη ρίζα του φτερού και εµποδίζει τη

φυσική πτεροφυΐα. Παρακολουθώντας τα πτηνά λοιπόν, βλέπουµε πολλές φορές απώλεια

µέρους (τοπικά ή γενικά) ή και του συνόλου του πτερώµατος. Η απώλεια αυτή

χαρακτηρίζεται ως πτερόρροια και µπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες

Ειδή πτερόρροιας

Την πτερόρροια µπορούµε να τη διαχωρίσουµε σε δύο βασικές κατηγορίες:

• Τη φυσιολογική πτερόρροια

• Την παθολογική πτερόρροια

Φυσιολογική πτερόρροια

Ονοµάζουµε την πτερόρροια µε την οποία το πτηνό εισέρχεται σε µία διαδικασία

ανανέωσης του πτερώµατος που το καλύπτει. Συνήθως η φυσιολογική αυτή πτερόρροια

παρατηρείται τους µήνες Αύγουστο - Σεπτέµβριο. Εδώ να τονίσω ότι ανάλογα µε το είδος

του πτηνού και τις κλιµατολογικές συνθήκες, η περίοδος αυτή µπορεί να διαφοροποιηθεί.

Έτσι λοιπόν στα ψιττακοειδή µπορεί να παρατηρηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Κατά

την περίοδο αυτή παρατηρούνται στο δάπεδο του κλουβιού πολλά φτερά. Το πτηνό µπορεί

να έχει µια υπνηλία ή κνησµό ή δυσκολία στην πτήση, ποτέ όµως δε θα το παρατηρήσουµε

να κάθεται φουσκωµένο ή να κουρνιάζει. Εκεί θα πρέπει να υποψιαστούµε ότι πιθανό να

υπάρχει και παθολογικός παράγοντας που θα πρέπει να εξεταστεί.

Κατά τη φυσιολογική πτερόρροια τα αρσενικά πτηνά παύουν συνήθως να κελαηδούν.

Την περίοδο αυτή ο οργανισµός του πτηνού αναζητά βιταµίνες και πρωτεΐνες για τη

δηµιουργία νέων φτερών, οπότε και θα πρέπει να χορηγούµε πολυβιταµινούχα σκευάσµατα

στο νερό και πρωτεΐνες µέσω της αυγοτροφής ή του αυγού. Έτσι στα καναρίνια τα νεαρά

πτηνά σε ηλικία 6-8 εβδοµάδων αντικαθιστούν το πτέρωµά τους, ενώ τα παπαγαλάκια σε

ηλικία 10-12 εβδοµάδων. 

Παθολογική πτερόρροια των πτηνών

Θα ονοµάσουµε τη µη φυσιολογική απώλεια φτερών που συνήθως παρατηρείται εκτός

της προαναφερόµενης περιόδου και που συνήθως συνδέεται µε παθολογικούς παράγοντες.

Συχνά σε αυτές τις περιπτώσεις παρατηρείται τοπική απώλεια πτερών η οποία συνήθως

ξεκινά από το πτέρωµα του κεφαλιού. Αυτού του είδους πτερόρροια µπορεί να οφείλεται (η

τοποθέτηση έγινε κατά σειρά σπουδαιότητας από τη µικρότερη στη µεγαλύτερη).

• Στις συνθήκες διαβίωσης του πτηνού

• Σε ψυχολογικούς παράγοντες

• Σε διατροφικούς παράγοντες

• Σε παρασιτισµό

• Σε ορµονικές διαταραχές

• Σε κύστεις

• Σε ανικανότητα συντήρησης του πτερώµατος

• Σε µολύνσεις από βακτήρια ή µύκητες ή ιούς

Εκτός εποχής πτερόρροια

Εκτός εποχής πτερόροια παρουσιάζεται όταν τα πουλιά εκτίθενται σε υψηλή

θερµοκρασία, σε φως τη νύχτα, σε ανήσυχο περιβάλλον ή όταν τροµάζουν από άλλα

κατοικίδια. Επίσης, αν η τροφή είναι φτωχή σε βιταµίνες, ιχνοστοιχεία και µέταλλα.

Εποµένως, χρειάζεται προσοχή στο περιβάλλον και στο σιτηρέσιο. Καλό θα είναι και για ένα

δεκαήµερο να χορηγηθούν αµινοξέα στο νερό. Η πτερόρροια δεν είναι κληρονοµική.

9.4. ∆ιαχείριση της πτερόρροιας

Η πτερόρροια για τα καναρίνια µας είναι µια διαδικασία κατά την οποία πρέπει να

"χάσουν" και να επανακτήσουν το πτέρωµά τους. Η απώλεια και η επανάκτηση των πτερών,

διαρκεί περίπου 1-2 µήνες έως ότου ολοκληρωθεί. Η πτερόρροια στο ενήλικο καναρίνι

αρχίζει µε την πτώση των πούπουλων από τα φτερά πτήσης, συνεχίζει στις δύο πλευρές του

σώµατος και ολοκληρώνεται στο λαιµό και το κεφάλι. Περίπου 2.000 πούπουλα χάνονται

και επανακτόνται σε αυτήν την περίοδο. Μερικά καναρίνια εισέρχονται σε αυτή τη

διαδικασία τόσο γρήγορα, που η πτήση από τον πάτο του κλουβιού έως την ψηλότερη

πατήθρα να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη.

      Πώς µπορούµε λοιπόν να κάνουµε την πτερόρροια όσο το δυνατόν ευκολότερη για τα

καναρίνια µας; Η γρήγορη και απλή απάντηση είναι µια θρεπτική διατροφή. Μια διατροφή

πλούσια σε πρωτεΐνες, είναι απαραίτητη για να συµβάλει στην επανέκφυση όλων αυτών των

χαµένων πτερών.

Τα πτερά αποτελούνται κυρίως από πρωτεΐνες. Οι πρωτεΐνες αποτελούνται από 21

διαφορετικά αµινοξέα. Τα 2 ουσιαστικά αµινοξέα (λυσίνη και µεθειονίνη) είναι ιδιαίτερα

σηµαντικά κατά τη διάρκεια της πτερόρροιας. Αυτά τα δύο αµινοξέα βρίσκονται συνήθως σε

µικρή ποσότητα στις περισσότερες δίαιτες για πουλιά. Τα καναρίνια χρειάζονται, επίσης,

αυξηµένα ποσά ενέργειας, βιταµινών, λιπαρών και µεταλλικών στοιχείων για να

µεγαλώσουν γρήγορα τα νέα τους πτερά και να επανακτήσουν το σθένος τους. Με τη

χορήγηση της κατάλληλης διατροφής, το πουλί είναι σε θέση να ρίξει και να αντικαταστήσει

τα πτερά γρηγορότερα και να παραγάγει τα δυνατά, σφιχτά πτερά που θα το εξυπηρετούν

καλά το ερχόµενο έτος.

∆ιατροφή κατά την περίοδο της πτερόρροιας

Οι διατροφικοί παράγοντες συνδέονται άµεσα, από την ποικιλία των σπόρων που θα

πρέπει να χορηγούνται στο πτηνό αναλόγως του είδους, τα συµπληρώµατα που χορηγούνται

(ασβέστιο, βιταµίνες, πρωτεΐνες κτλ.) και τέλος µε τον τρόπο διατήρησης της τροφής και

ειδικά των σπόρων. Σηµαντικό ρόλο εδώ παίζει και η βιταµίνη Α, η παρουσία της οποίας σε

σπόρους είναι φτωχή, µε αποτέλεσµα τη συχνή παρουσίαση προβληµάτων. Η έλλειψη

βιταµινών εκφράζεται µε απροθυµία κίνησης και, έτσι, το πτηνό σε προχωρηµένα στάδια

(ανάλογα µε την έλλειψη βιταµίνης) στηρίζεται στους ταρσούς-µετατάρσια και στις

φτερούγες, ενώ τα δάχτυλα µαζεύονται σα γροθιά. Όµοια η έλλειψη πρωτεϊνών

(αυγό/αυγοτροφή) επηρεάζει τη σωστή ανάπτυξη του πτερώµατο

∆ιατροφή κατά την περίοδο της πτερόρροιας

Φυτρωµένοι ή µουλιασµένοι σπόροι

Προσοχή όσον αφορά στην αλλοίωση. Κατά τα άλλα, ο βλαστηµένος ή οµουλιασµένος σπόρος είναι άριστη πηγή πρωτεϊνών.

Γύρη µελισσών 

Μια από τις πιο πλήρεις διαθέσιµες πηγές πρωτεΐνης.

Βρασµένο αυγό, τροφήγια νεοσσούς

Το σφιχτοβρασµένο αυγό και η τροφή για νεοσσούς του εµπορίου είναι καλές

πηγές πρωτεϊνών. Προσοχή µε το βρασµένο αυγό το ζεστό καιρό (αλλοιώσεις).

Λαχανικά

∆ε ξεχνάµε τα σκούρα πράσινα λαχανικά. Τα λαχανικά περιέχουν υψηλά ποσοστά

πρωτεΐνης.

Ορυκτή άµµος

Η πολύ εύπεπτη ορυκτή άµµος παρέχει ασβέστιο και άλλα µέταλλα, απαραίτητα

για την ανάπτυξη των πτερών.

Κοχύλια

Πολύ καλή πηγή ασβεστίου και ιωδίου.

Κόκαλο σουπιάς

Μια πηγή ασβεστίου και ιχνοστοιχείων.

Ιχνοστοιχεία

Τα ιχνοστοιχεία είναι σηµαντικά για την ανάπτυξη των πτερών. Συµπληρώµατα

διατίθενται στο εµπόριο.

Συµπληρώµατα βιταµινών

Ένα εµπορικό προϊόν είναι χρήσιµο σα διατροφικό συµπλήρωµα κατά τη διάρκεια

αυτής της περιόδου.

Άλλοι τρόποι, για να βοηθηθούν τα καναρίνια κατά την πτερόρροιά τους, είναι η άσκηση

και το µπάνιο. Χρειάζονται άφθονο χώρο για να πετούν και µην είναι στριµωγµένα. Το

καθηµερινό µπάνιο είναι επίσης χρήσιµο. Τα λουτρά βοηθούν στην πτώση των παλαιών

πτερών και "προκαλούν" την περιποίηση µε το ράµφος των νέων. Η περιποίηση µε το

ράµφος εξαπλώνει τα φυσικά έλαια που παράγει το καναρίνι σε όλα τα πτερά, δίνοντας έτσι

µια υγιή γυαλάδα.

Παρέχοντας στα καναρίνια µια σωστή, θρεπτική διατροφή, άσκηση και µπάνια, θα είναι

έτοιµα για τον υπόλοιπο χρόνο, υγιή και µε όµορφο πτέρωµα. 

Συνθήκες διαβίωσης του πτηνού

Οι συνθήκες διαβίωσης παίζουν σηµαντικό ρόλο. Έτσι ένα µικρό κλουβί ή η τοποθέτηση

πατήθρων κοντά στα κάγκελα του κλουβιού είναι οι υπαίτιοι για την καταστροφή των

πτερών στην περιοχή πτερύγων και ουράς. Αντίστοιχα, εξογκώµατα στο κλουβί ή λάθος

τοποθετηµένα είδη εστίασης έχουν όµοια αποτελέσµατα. Επιπλέον, οι εφηµερίδες ή τα

χαρτιά των περιοδικών στο πάτωµα, βάφουν το πτέρωµα µε µελάνι το οποίο είναι τοξικό για

τα πτηνά (ενίοτε και για τον άνθρωπο).

Σηµαντικό ρόλο παίζουν και οι σύντροφοι µέσα στο κλουβί. Πολλές φορές η µη σωστή

προετοιµασία ζευγαρώµατος στα καναρίνια οδηγεί σε ραµφισµούς και διεκδικήσεις τροφής

και χώρου, ενώ η ανία στα ψιττακοειδή και η έλλειψη συντρόφου ή η επαφή µε τον άνθρωπο

οδηγεί σε ραµφισµούς.

Η υγρασία επιπλέον παίζει σηµαντικό ρόλο. Ένα θερµό και ξηρό περιβάλλον (δωµάτιο

σπιτιού το χειµώνα) οδηγεί σε εύθραυστο πτέρωµα. Όµοια αποτελέσµατα έχει και ο χώρος

της κουζίνας στα πτηνά.

Το ηλιακό φώς επιδρά θετικά στην ανάπτυξη των πτερών και είναι αναγκαίος

παράγοντας στη διαβίωση του πτηνού. Εναλλακτικά µπορούν να τοποθετηθούν ειδικές

λάµπες οι οποίες παράγουν τη χρήσιµη ακτινοβολία του ηλίου.

Ψυχολογικοί Παράγοντες

Στους ψυχολογικούς παράγοντες θα εντάξω τη φοβία από άλλα ζώα στο σπίτι (π.χ.

γάτες), την αλλαγή του περιβάλλοντος διαβίωσης (µεταφορά), την εισαγωγή νέων πτηνών

στην εκτροφή, ακόµη και την αλλαγή επίπλων στο χώρο.

Θεραπεία

Για τους παραπάνω παράγοντες η αντιµετώπιση είναι συχνά εύκολη, αρκεί να

εντοπίσουµε το λόγο εξαιτίας του οποίου παρουσιάστηκε το πρόβληµα. Έτσι µε σωστή

τοποθέτηση των υλικών του κλουβιού, ή αντιµετώπισης των ψυχολογικών αιτιών ή

χορήγηση καθαρής τροφής και πολυβιταµινών οδηγεί σε φυσιολογική ανάπτυξη του

πτερώµατος

Παρασιτισµός

Εδώ τα πράγµατα αρχίζουν να σοβαρεύουν. Αυτό διότι υπάρχουν πολλών ειδών

παράσιτα τα οποία χωρίζονται στα εξωπαράσιτα και στα παράσιτα που προσβάλουν το

πτηνό εσωτερικά.

Εξωπαράσιτα

Στα εξωπαράσιτα προσβάλλεται άµεσα το πτέρωµα. Τέτοια είναι οι ψείρες, οι οποίες

προσβάλουν συνήθως το κεφάλι, τον τράχηλο και την ουρά, σηµεία δηλαδή που το πτηνό

δύσκολα ραµφίζει. Συνήθως στις ρίζες των φτερών οι θηλυκές ψείρες εναποθέτουν τα αυγά

τους. Αποτέλεσµα αυτών είναι ο έντονος κνησµός και ως θεραπεία τα απλά σπρέι ή σκόνες

καταπολεµούν την ψείρα. Εδώ θα πρέπει να τονίσω ότι εκτός του πουλιού και του κλουβιού

καλό είναι να ψεκάζεται και ο γενικότερος χώρος διαβίωσης και να απολυµαίνεται, ώστε να

αποφευχθεί επαναπροσβολή.

Επιπλέον των ψειρών σε αυτά τα παράσιτα εντάσσονται και τα ακάρεα των γεννών

Cnemidocoptes pilae, Cnemidocoptes jamaicensis, Cnemidocoptes mutans, Cnemidocoptes

laevis τα οποία προσβάλουν το ράµφος και ειδικότερα τα πόδια σχηµατίζοντας τη γνωστή

ποδάγρα (δεν πρέπει να συγχέεται µε την ευλογιά που έχει άλλη µορφή και αφήνει πληγές).

Αντίστοιχα, στο ράµφος παρατηρούνται λευκό υλικό το οποίο παρουσιάζει ανωµαλίες. Στα

σηµεία αυτά παρατηρούνται µικρές γυµνώσεις στα πόδια από ραµφισµούς στο ράµφος από

την τριβή µε τις πατήθρες. Στο εµπόριο υπάρχουν κατάλληλα φάρµακα από όλες τις

εταιρείες µε πιο γνωστό την epithol, ενώ επιτακτική κρίνεται και η απολύµανση µε

µπεταντίν, ειδικότερα των πατηθρών του κλουβιού και αν είναι δυνατό καθηµερινά.

Τα ακάρεα Cnemidocoptes passerum, Cnemidocoptes gallinae, Cnemidocoptes pilae

εισέρχονται περιφερειακά της βάσης του καλαµιού του πτερού κυρίως στη ράχη του πτηνού.

Τα συµπτώµατα είναι ίδια µε τα παραπάνω και τα κοινά αντιπαρασιτικά σπρέι έχουν πολύ

καλά αποτελέσµατα στην καταπολέµησή τους. Επιπρόσθετα, υπάρχουν και τα Syringophilus

bipectianatus ή κατά πολλούς πτεροφάγος ή ψώρα καλαµιού, που προσβάλει τη βάση του

καλαµιού στο οποίο εισέρχεται και το πριονίζει εσωτερικά δίνοντας οδοντωτή υφή. Στο

εσωτερικό τους παρατηρείται µια αλευρώδης φαιοκίτρινη µάζα

Τέλος, η κόκκινη ψείρα λόγω της ιδιοµορφίας της. Το συγκεκριµένο παράσιτο δρα

κυρίως τη νύχτα, έχουν χρώµα καστανό και όταν έχουν πιεί αίµα γίνονται κόκκινα. ∆εν

παρασιτούν πάνω στο πτηνό (συνήθως) και την ηµέρα αποσύρονται σε σχισµές. Ένας τρόπος

εντοπισµού τους είναι η κάλυψη της οροφής του κλουβιού αποβραδίς µε λευκό πανί ή η

τοποθέτηση τσαλακωµένης χαρτοπετσέτας µέσα σε αυτό. Το πρωί παρατηρούνται µικρά

κόκκινα ή καφέ στίγµατα. Ως σύνηθες φάρµακο προτείνεται η χρησιµοποίηση των απλών

αντιπαρασιτικών σπρέι, τα οποία όµως δεν έχουν τα αναµενόµενα αποτελέσµατα. Ως

καλύτερη λύση είναι 1 σταγόνα frondline στη πλάτη του πουλιού, το οποίο είναι

αντιπαρασιτικό για σκύλους - γάτες. 

Ενδοπαράσιτα

Εδώ τα πράγµατα περιπλέκονται λίγο. Και αυτό καθόσον το κύριο αίτιο δεν είναι ορατό

µε το µάτι αλλά υπάρχει η υποψία και τα σωστά αποτελέσµατα τα δίνει η εργαστηριακή

εξέταση. Οπτικά συνήθως εδώ έχουµε ανορθωµένο πτέρωµα ή εντοπισµένη συνήθως

πτερόρροια.

Το κύριο και σύνηθες αίτιο αποτελούν τα ακάρεα τραχείας, τα οποία συναντώνται

κυρίως στα καναρίνια και λιγότερο στα ιθαγενή και ψιττακοειδή. Με την προσβολή από το

είδος ακάρεως και εξαιτίας του κνησµού, το πτηνό αφαιρεί το πτέρωµά του.

Άλλα ενδοπαράσιτα αποτελούν τα γνωστά σε όλους στρογγυλά σκουλίκια (είδος

Ascaridia galli, Ascaridia hermaphrodida και Ascaridia platyceri) τα οποία προσβάλουν το

δωδεκαδάκτυλο και στα συµπτώµατα παρατηρείται διάρροια, ανορεξία, απώλεια βάρους,

υπνηλία, ανορθωµένο πτέρωµα µερική ή ολική πτερόρροια η οποία εξαρτάται από το

µέγεθος της προσβολής.

Επιπρόσθετα υπάρχουν τα πλατιά σκουλήκια, τα κοκκίδια και οι τριχοµονάδες στα οποία

δεν έχουµε εµφανή πτερόρροια, αλλά ανορθωµένο πτέρωµα.

Ορµονικές διαταραχές

Τα επινεφρίδια, οι θυρεοειδείς αδένες και οι γεννητικοί αδένες συνδέονται άµεσα µε την

πτερόρροια ή την καταστροφή των φτερών. Έτσι η έλλειψη ιωδίου, ειδικά σε παπαγάλους,

προκαλεί δυσλειτουργία των θυρεοειδών αδένων µε κύριο σύµπτωµα τη δύσπνοια.

Στα καναρίνια τώρα η εντοπισµένη πτερόρροια στην περιοχή της κεφαλής σε πολλές

περιπτώσεις συνδέεται µε τη λειτουργία των επινεφριδίων και των γεννητικών αδένων. Σε

αυτές τις περιπτώσεις χορηγείται τεστοστερόνη ενδοµυϊκά ή από το στόµα. Στη δεύτερη

περίπτωση διαλύουµε 10 mg ουσίας σε 3 ml νερό και από το διάλυµα δίδονται 5 σταγόνες

στο στόµα 1 φορά την εβδοµάδα για 6 µήνες. Πιο σύνηθες είναι η εντοπισµένη πτερόρροια

να οφείλεται σε µυκητιάσεις ή άλλους παράγοντες παρά σε ορµονικές διαταραχές και καλό

είναι σε αυτές τις περιπτώσεις να πραγµατοποιείται ειδική εξέταση από πτηνίατρο.

Κύστεις

Οι κύστεις εµφανίζονται κυρίως σε καναρίνια και ειδικότερα στη ράτσα Gloster, τα

οποία έχουν πιο µαλακό πτέρωµα. Στους παπαγάλους εµφανίζονται συνήθως κατά την

πρώτη αλλαγή του πτερώµατος ή µετά από τοπικούς τραυµατισµούς. Οι κύστεις στην ουσία

είναι κίτρινες ή λευκωπές ασβεστώδους σύστασης µάζες στο δέρµα ή στα πτερά του πτηνού.

Σχηµατίζονται λόγω του ευαίσθητου πτερώµατος ή σε τραυµατισµούς της περιοχής, µε

αποτέλεσµα το νέο πτερό να µη µπορεί να διαπεράσει το στρώµα του δέρµατος και να

αναπτύσσεται υποδόρια. Έτσι λοιπόν εµφανίζονται οι κύστεις και δηµιουργούν ανησυχία

στο πτηνό και συνήθως τις τσιµπούν µε αποτέλεσµα να δηµιουργούνται δευτερογενείς

µολύνσεις. Ως θεραπεία προτείνεται η αφαίρεση αυτών συνήθως από πτηνίατρο.

Ανικανότητα συντήρησης του πτερώµατος

Η αδυναµία συντήρησης του πτερώµατος οφείλεται σε δυσλειτουργία του ουροπυγικού

αδένα, ο οποίος βρίσκεται στην περιοχή πάνω από την αµάρα.

Μολύνσεις από Βακτήρια, Μύκητες και Ιούς

Βακτήρια

Η µόλυνση εµφανίζεται συχνά στο εσωτερικό των πτερύγων µε τη µορφή εκζέµατος και

επεκτείνεται στην κοιλιά και στο θώρακα. Συχνά η προσβολή αυτή µοιάζει µε προσβολή από

µύκητες. Συχνή είναι και η προσβολή από σταφυλόκοκκους που καταλήγει σε σοβαρή

δερµατοπάθεια.

Στη συγκεκριµένη κατηγορία, λόγω σηµαντικότητας της ασθένειας ανήκει η ψιττάκωση

ή ορνίθωση, η οποία προσβάλει κυρίως τα αναπνευστικό σύστηµα και η οποία οφείλεται στο

βακτήριο (χλαµύδιο) Chlamydiophila psittaci. Η προσβολή αφορά όλα τα πτηνά και

µεταδίδεται και στον άνθρωπο προκαλώντας επικίνδυνη νόσο. Συµπτώµατα είναι η

επιπεφυκίτιδα, αδυναµία, τα ρινικά και οφθαλµικά εκκρίµατα (συνδυαζόµενα µε τοπική

πτερόρροια) και παράλυση. Στη χρόνια µορφή δεν παρατηρούνται εκκρίµατα. Ως θεραπεία

συνιστάται η χορήγηση φαρµάκων µε βάση την πενικιλίνη, ιδανική για τα αναερόβια

βακτήρια ή φάρµακα µε τετρακυκλίνες. 

Μύκητες

Οι µύκητες είναι µικροοργανισµοί οι οποίοι βρίσκονται στο φυσικό περιβάλλον. Είναι

εύκολο να αναπτυχθούν, η προσβολή όµως οργανισµών (ανθρώπου, ζώων κτλ.) εξαρτάται

από την άµυνα του κάθε οργανισµού. Έτσι ένας υγιής οργανισµός έχει τη δυνατότητα να

αντιµετωπίσει τους µύκητες, ενώ ένας εξασθενισµένος (π.χ. ένα πτηνό µετά από συχνή

χορήγηση αντιβιώσεων) δε µπορεί να αντιδράσει και η ανάπτυξη στο δέρµα να είναι

ραγδαία. Κύρια χαρακτηριστικά της µυκητίασης είναι η απώλεια πτερώµατος από την

κεφαλή αρχικά, επεκτεινόµενη στο σώµα του πτηνού. Στο δέρµα µερικές φορές

παρατηρούνται τοπικές παχύνσεις (το καταλαβαίνουµε οπτικά σα ζάρες δέρµατος οι οποίες

δεν οφείλονται σε αδυνάτισµα), ενώ υπάρχει έντονη µυρωδιά (σαν αµµωνία) στο κλουβί,

λόγω των τοξικών εκκριµάτων που παράγουν οι µύκητες. Η διάγνωση γίνεται εργαστηριακά

(καλλιέργεια), είναι µεταδοτική στον άνθρωπο και στα λοιπά πτηνά και θανατηφόρος. Ως

αντιµετώπιση προτείνεται η άµεση αποµόνωση, η ΜΗ χορήγηση αντιβιώσεων, η ενίσχυση

του οργανισµού µε πολυβιταµίνες η καθηµερινή απολύµανση όλων των ειδών µε µπεταντίν

ή χλωρίνη και η επάλειψη µε ιωδιούχο γλυκερίνη (µπενταντίν µε γλυκερίνη) σε αναλογία 1

προς 6 και εναλλάξ µε αλοιφή Lamisil από το φαρµακείο (όχι gel), σε όλα τα φτερά του

πουλιού µε προσοχή 1 προς 1 συνολικά για 10 ηµέρες.

Εκτός της δερµατικής µυκητίασης υπάρχουν και µύκητες που αναπτύσσονται στο

αναπνευστικό (ασπεργίλλωση) και στο πεπτικό σύστηµα, οι οποίοι είναι δύσκολο να

εντοπισθούν. Ως φαρµακευτική αγωγή συνίσταται η χορήγηση Nystatine (υπάρχει σε υγρό

και σπρέι) ή θειικό χαλκό.

Ιοί

Αποτελεί την προσβολή του πτηνού από ιούς. Οι πιο γνωστές ιώσεις είναι:

•Η οφειλόµενη στον ιό Papovavirus ή γνωστή ως γαλλική πτερόρροια, η οποία

προσβάλει συνήθως τα νεογνά των ψιττακοειδών.

•Η οφειλόµενη στον ιό Polyomavirus PBFD, γνωστή ως νόσος του ράµφους και του

πτερώµατος. Παραλλαγή της αποτελεί η νόσος των νεαρών budgerigars ή BFD στην οποία

παρατηρείται αιφνίδιος θάνατος των νεοσσών ή αν επιζήσουν κακή πτεροφυΐα ειδικά στην

περιοχή της ουράς και πλάτης. ∆υστυχώς στις παραπάνω περιπτώσεις δεν υπάρχει θεραπεία.

Πηγή  Πηγή